Bivši ministar sigurnosti BiH i predsjednik Demokratskog narodnog saveza, Nenad Nešić, prisustvovao je jučer obilježavanju Dana 17. lake pješadijske brigade Vojske Republike Srpske, održanom u organizaciji Boračke organizacije Republike Srpske – OO Ribnik. Događaj je upriličen u porti hrama Svetog kneza Lazara, gdje je otkriveno novoizgrađeno spomen-obilježje poginulim i nestalim borcima iz jedinica s područja bivših opština Ključ – Ribnik.
Nešić je na svom Facebook profilu poručio da su ovakva obilježavanja prilika da se, kako je naveo, s dubokim poštovanjem prisjetimo onih koji su „svoje živote utkali u temelje Republike Srpske“, naglašavajući da je „naša dužnost da čuvamo ono što su oni branili“. Zaključio je porukom: „Za krst časni i slobodu zlatnu“.
Prisustvo ovom događaju izazvalo je reakcije zbog činjenice da je 17. laka pješadijska brigada VRS-a, čija se godišnjica obilježavala, učestvovala u zločinu u selu Biljani kod Ključa 10. jula 1992. godine. Napad su izvele jedinice 17. brigade uz podršku rezervne i aktivne policije iz Sanice. Tom prilikom ubijeno je oko 260 civila bošnjačke nacionalnosti, među kojima šestoro djece. Najmlađa žrtva bila je četveromjesečna beba Amila Džaferagić, a najstarija 85-godišnji Bećo Ćehić.
Masovne grobnice sa žrtvama iz Biljana otkrivane su između 1995. i 1996. godine, uključujući Crvenu zemlju I i II, te jamu Lanište I, iz koje je ekshumirano 188 tijela. Pronađene su i 34 pojedinačne grobnice.
Za ovaj zločin osuđen je jedino Marko Samardžija, komandir Treće čete u sastavu te brigade, koji je prvostepenom presudom 2006. osuđen na 26 godina zatvora, a drugostepenom na sedam godina zbog zločina protiv čovječnosti. Iako su pojedinci iz kriznog štaba bili procesuirani za druge zločine u Ključu, za zločin u Biljanima nisu osuđeni. Drago Samardžija, tadašnji komandant brigade, preminuo je 2021. godine u Srbiji, a postupak protiv njega nikada nije pokrenut.
Iz Udruženja za društvena istraživanja i komunikacije (UDIK) podsjećaju da je Marko Samardžija i dalje jedini osuđeni za ovaj masakr, pozivajući Tužilaštvo BiH da ubrza postupke kako bi svi odgovorni bili procesuirani.