Prema riječima većine pilota, poletanje i sletanje je najkritičniji dio leta koji je ujedno i najopasniji. Ovih deset vazdušnih destinacija iziskuju maksimalnu vještinu pilota, stabilnost strukture letjelice, kao i jak stomak putnika, prenosi portal Nationalgeographic.rs.
Aerodrom Tioman Ostrvo, Tioman ostrvo, Malezija
Vjerovatno niste čuli za Tioman ostrvo (lokalnom stanovništvu poznat kao Gunung Daik Berkabang Tiga), ali ste ga vjerovatno viđali na televiziji i kino platnima: “Bali Hai” u filmu Južni Pacifik iz 1956. je zapravo ostrvo Tioman. Ovo predivno tropsko ostrvo leži nedaleko od istočne obale poluostrva Malezije, istočno od Kuala Lumpura i ugrubo sjeveroistočno od Singapura.
Berjaya Air posluje sa dvomotornim i četvoromotornim turboprop avionima sposobnim (jedva) da izađu na kraj sa 992 metara dugačkom pistom Aerodroma Tioman Ostrva. Piloti prvo moraju da postave i isprave svoje avione direktno ka planinama, a potom da izvedu okret od 90 stepeni kako bi se postrojili na pisti. Zakašnjela sletanja nisu preporučljiva budući da premašivanje piste znači zabijanje u golu liticu.
Poletanja su relativno tiha na Aerodromu Tioman, a sletanja su ono što putnicima daje žmarce, kao i posadi.
Međunarodni aerodrom Princeza Julijana, Sveti Martin, Holandija
Prvobitno konstruisan kao vojni aerodrom tokom Drugog svjetskog rata, Međunarodni aerodrom Princeza Julijana danas služi kao glavni centar za manje ostrvske destinacije na Karibima. Poletanja sa aerodroma moraju biti praćena brzim refleksima, budući da oštar zaokret mora biti napravljen odmah nakon što letjelica bude u vazduhu, kako se ne bi zabila u planine.
Sletanja su mnogo mirnija…za putnike. Ogromni avioni, uključujući 747 jumbo mlaznjake, lete tako nisko iznad Maho Beacha prilikom prilaska aerodromu, da je pravo čudo kako turisti u bikinijima ne budu usisani u njihove motore.
Međunarodni aerodrom John F. Kennedy (Pista 13L), New York, SAD
Najprometniji međunarodni aerodrom u Sjedinjenim Državama je na listi najopasnijih na svijetu? Vjerovali ili ne, pista 13L je u centru pažnje ovog teksta. Prilaz pisti ostavlja malo prostora za grešku, budući da se Zaliv Jamajka nazire sa desne strane, a okolne močvare ne pružaju sigurno utočište. Također, piloti imaju samo 8 kilometara vidljivosti zahvaljujući kružnom obrascu prilaženja kako bi se izbjegle letjelice koje slijeću ili polijeću.
Trenutno se pista 13R-13L podvrgava serijama unapređivanja kako bi se prilagodila avionima grupe VI, koja uključuje Airbus A380 i Boing 747-8. Jedna od ovih unapređenja uključuje proširenje piste sa 45.7 metara na 60.9 metara. Pristupne procedure će ostati iste što može predstavljati još veći izazov za pilote i posadu većih aviona.
Aerodrom Tonkontin, Tegusigalpa, Hondura
Pista 13L na JFK aerodromu je dugačka 4.442 metara, a ona na Tonkontinu u Tegusigalpi, glavnom gradu centralnoameričke države Honduras ima 1.862 metara dužine. Kratka pista čini sletanje bilo kojih aviona većih od Boinga 757 nemogućim, a onih manjih uglavnom malo vjerovatnim.
Tonkontin ima veliki broj mana. Nalazi se u dolini 1.004 metara iznad nivoa mora, okruženoj planinama. Zaboravili ste da kupite putno osiguranje? Kasno je za to, ali nije kasno da se pomolite. Putnici ne bi trebalo da se bune mnogo, jer za cijenu prevoza do Tegusigalpe dobijaju vožnju toboganom gratis.
Aerodrom Tenzing-Hillary, Lukla, Nepal
Od lošeg ka gorem: Tenzing-Hilari aerodrom u Lukli je dobio ime po dvojici planinara koji su se popeli na vrh Mont Everesta. To bi trebalo da bude upozoravajuće. Aerodrom radi na nadmorskoj visini od 2.438 metara i bukvalno nema nijednu karakteristiku savremene kontrole letenja – čak ni svjetla i veoma malo struje uopšte.
Smješten na jedinom poluravnom zemljištu u regionu – pista se nalazi na padini pod uglom od 12 stepeni – aerodrom dozvoljava jedino dnevna sletanja Jeti Airlinesa, od čijih se pilota očekuje da budu upoznati sa uslovima.
Čak i Jeti Airlines ima problema sa sletanjem na aerodrom ponekad, posebno kada niski oblaci smanje vidljivost do nule.
Aerodrom Gibraltar, Gibraltar, Ujedinjeno Kraljevstvo
Aerodrom Gibraltar također ima veoma kratku pistu od 1.828 metara. Ukoliko ste mislili da je Gibraltar samo stijena i ništa više, uglavnom ste u pravu – pista je stisnuta između Sredozemnog mora i Gibraltarske stijene.
Dodatan strah za putnike je činjenica da je vrijeme oko Gibraltara uglavnom loše, zbog čega se dolazni avioni često preusmjeravaju ka Malagi u Španiji ili Tangeru u Maroku.
Jedna od čudnih stvari vezanih za ovaj aerodrom je što glavni auto-put siječe glavnu pistu. Kada avioni moraju da polete ili slete, zvona, zviždaljke i rampe se aktiviraju kako bi zaustavili saobraćaj, što se uglavnom viđa na pružnim prelazima.
Aerodrom Juancho E. Yrausquin, Saba, Holandija
Juancho E. Yrausquin je jedini aerodrom na karipskom ostrvu Saba, nekada najmanjem ostrvu Holandskih Antila. Kopnom dominira vulkan Maunt Sineri od 877 metara, što ga čini najvišom tačkom Holandije. Pakleno mjesto za aerodrom, ali su ga sagradili.
Samo 396 metara dugačka pista čini ovaj aerodrom nemogućim za sletanje mlaznih aviona. Ukoliko ste pilot morate kružiti oko ostrva nekoliko puta prije sletanja, a imajte na umu da ne postoji gorivo za avione na ostrvu.
Pista Juancho se graniči sa morskim liticama sa tri strane, a sa četvrte padinom planine. Iako ga mnogi avijatičari smatraju najopasnijim aerodromom na svijetu, Juancho još uvijek nije doživio nijednu nesreću.
Aerodrom Madeira, Madeira, Portugal
Dvije glavne piste Aerodroma Madeira su bile samo 1.600 metara dugačke kada je aerodrom počeo sa radom 1964. godine.
Nakon strašnog udesa iz 1977. godine, kada je Boing 727 proletio kroz kameni most i završio na plaži, jedna pista je produžena za 200 metara. Godine 2003. pista je dodatno produžena preko plaže i postavljena na 180 stubova od kojih je svaki 70 metara visok.
Sa produženom pistom ili ne, osnovni prilaz aerodromu i dalje ostaje veoma komplikovan čak i za iskusne pilote. Protivno svojim instinktima, piloti moraju prvo da usmjere letjelicu direktno ka planinskom vrhu, potom da se brzo nagnu na desno kako bi izbjegli sudar s planinom – što ih dovodi na put ka pisti.
Aerodrom Courchevel, Courchevel, Francuska
Želite da ski-odmor na Francuskim Alpima? Razmislite onda o vožnji do CourchevelA…ozbiljno. Prvo, pista Aerodroma Courchevel je izuzetno kratka i ima samo 525 metara. Drugo, nijedan od tih 525 metara nije ravan.
Od poletanja se diže kosa na glavi pošto većina letjelica ide preko “brazdi” prije nego što se pomoću krila konačno vinu u vazduh. Sletanje je još rizičnije.
Aerodrom Kai Tak, Hong Kong, Kina
Kai Tak, majka svih zastrašujućih aerodroma, je zatvoren na zadovoljstvo svih putnika aviona i stanovnika oko aerodroma. Mnogi su bili upozoreni na veoma urban karakter ovog aerodroma, ali i dalje nisu bili spremni za prizor stambenih blokova i veša koji se suši praktično paralelno sa pistom broj 13.
Manevar na takvoj visini je zahtijevao poravnanje sa pistom koje je toliko spektakularno da su neki putnici tvrdili da su vidjeli treperenje televizora kroz prozore stanova duž prilaza.
Da li ste i dalje spremni za letenje nebom? Naravno da jeste…uostalom, nema ničeg strašnog na samom nebu; sletanje i poletanje je ono što najviše tjera srce da lupa. Pogotovo ukoliko polećete ili slećete na jednu od ovih 10 tačaka.