U državi djeluje 14 vlada koje imaju 13 premijera i 136 ministara i isto toliko parlamenata i skupština sa ukupno 644 parlamentarca. Vladom u Brčkom rukovodi gradonačelnik. Komplikovan sistem izbora posebno u bosanskohercegovačkom entitetu Federacija BiH gdje sve djeluje po sistemu spojenih posuda i gdje dominantnu ulogu ima Dom naroda koji je izvedenica od predstavnika kantona – delegata
U Bosni i Hercegovini, državi sa oko 3,2 miliona birača, koliko ih je evidentirano prema posljednjim podacima Centralne izborne komisije BiH od sredine maja kada su raspisani opći izbori, ima ukupno 825 izabranih i imenovanih zvaničnika pokazuje analiza Anadolu Agency (AA).
Oni su raspoređeni u devet predsjedničkih i dopredsjedničkih ureda, 14 vlada, dva parlamenta i 12 skupština.
Bosna i Hercegovina naime ima pet predsjednika: tri člana kolektivnog šefa države – Predsjedništva Bosne i Hercegovine, te dva predsjednike entiteta – Federacije BiH i Republike Srpske. Entitetski predsjednici imaju i po dvojicu dopredsjednika koji nisu iz istog konstitutivnog naroda.
Način izbora je različit od entiteta. Članovi Predsjedništva BiH biraju se na direktnim izborima u bosanskohercegovačkim entitetima. Istovremeno predsjednik RS-a i njegovi potpredsjednici biraju se direktno, a predsjednik Federacije BiH i njegova dva dopredsjednika u gornjem, Domu naroda Parlamenta FBiH.
U državi djeluje i 14 vlada sa 13 premijera i 136 ministara i isto toliko ministarstava. Na državnoj razini ima i deset zamjenika ministara.
Vijeće ministara koje djeluje na državnoj razini ima predsjedavajućeg i devet ministara od kojih su dvojica zamjenici predsjedavajućeg, ali uz obavezu da nisu iz istog naroda kao i predsjedavajući.
Entitetske vlade imaju premijera i po 16 ministara.
– Jedne biraju druge delegiraju –
U bosanskohercegovačkom entitetu Federacija BiH postoji i deset kantonalnih vlada. Najbrojnije su one u Kantonu Sarajevo i Tuzlanskom kantonu sa po 12 ministarstava, Hercegovačko-neretvanskog kantona 11, dok Vlada Zeničko-dobojskog kantona ima 10 ministarstava. Vlade Unsko-sanskog i Posavskog kantona imaju po devet ministarstava, a Bosanskopodrinjskog, Srednjobosanskog, Zapadnohercegovačkog i kantona 10 (Livanjskog) po 8. Na čelu svih vlada nalazi se premijer.
Vladom Brčko distrikta rukovodi gradonačelnik.
Što se tiče zakonodavne vlasti u Bosni i Hercegovini postoji 644 parlamentarca, od čega 543 u parlamentima i skupštinama direktno izabranim na izborima i 101 u gornjim domovima na razini BiH i dva entiteta koji su delegirani iz bosanskohercegovačkih entiteta.
U okviru Parlamentarne skupštine BiH djeluje ukupno 57 parlamentaraca: 42 zastupnika u Predstavničkom/Zastupničkom domu izabranih u izbornim jedinicama u okviru bosanskohercegovačkih entiteta i 15 delegata Doma naroda – po pet Bošnjaka, Hrvata i Srba.
Predstavnike srpskog naroda bira entitetska Narodna skupština, a Bošnjaka i Hrvata gornji dom, Dom naroda u Federaciji BiH, koji je inače, izvedenica i sastoji se od predstavnika delegiranih iz kantona.
Broj parlamentaraca veći je u bosanskohercegovačkom entitetu Federacija BiH i ima ih ukupno 156: 98 zastupnika u Predstavničkom domu Parlamenta FBiH koji se biraju u dvanaest izbornih jedinica, te 58 delegata u Domu naroda, po 17 iz bošnjačkog, hrvatskog i srpskog naroda, te sedam iz reda ostalih koji se biraju iz kantona po utvrđenom nacionalnom rasporedu za svaki posebno.
U entitetu RS ima 111 parlamentaraca: Narodna skupština broji 83 zastupnika koji se biraju iz devet izbornih jedinica tog bosanskohercegovačkog entiteta i 28 delegata u Vijeću naroda koje se sastoji od po osam predstavnika sva tri konstitutivna naroda i četiri iz reda Ostalih.
Za razliku od Federacije BiH gdje delegate za gornji dom biraju kantonalne skupštine, u RS-u to čini Narodna skupština tog entiteta.
– Deset kantonalnih skupština i 12 gradova –
Kantonalne skupštine u bosanskohercegovačkom entitetu Federacija BiH imaju različit broj zastupnika. Najviše, po 35 imaju skupštine u Kantonu Sarajevo, Tuzlanskom i Zeničko-dobojskom. Po 30 zastupnika imaju skupštine Unsko-sanskog, Srednjobosanskog i Hercegovačko-neretvanskog kantona, po 25 skupštine Bosanskopodrinjskog i Kantona 10 (Livanjskog), 23 Skupština Zapadnohercegovačkog i najmanje 21 Skupština Posavskog kantona.
Skupština Brčko distrikta ima 31 zastupnika i oni se biraju kada se u Bosni i Hercegovini održavaju lokalni izbori.
Osim ovih zvaničnika u Bosni i Hercegovini postoji i 12 gradova, te 13 gradonačelnika. Gradovi su: Sarajevo, Istočno Sarajevo, Banja Luka, Mostar, Prijedor, Bijeljina, Trebinje, Doboj, te odnedavno Zenica, Tuzla, Bihać i Široki Brijeg. Iako je Distrikt Brčko ima gradonačelnika.
Sistem njihovih izbora je različit: većina se bira direktno na izborima, osim u Sarajevu, Istočnom Sarajevu, Mostaru i Brčkom gdje se oni biraju iz gradskih vijeća, odnosno skupština.
Bosna i Hercegovina ima i 137 općina sa isto toliko načelnika i općinskih vijeća, odnosno skupština opština.
U državnoj administraciji ima na desetine hiljada službenika i namještenika: stotine pomoćnika ministara, šefova odsjeka i odjela, stručnih savjetnika i saradnika… Samo na razini BiH ima oko 22.500 državnih službenika i namještenika, od čega polovina otpada na pripadnike Oružanih snaga BiH, piše Anadolu Agency.